6 listopada 2024 roku Polskie Sieci Elektroenergetyczne (PSE) ogłosiły okresy przywołania na rynku mocy, co miało na celu zapewnienie stabilności systemu elektroenergetycznego w Polsce. Było to dopiero drugi raz w historii, gdy zastosowano ten mechanizm. Decyzja została podjęta w związku z trudną sytuacją w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym (KSE), która wynikała z kilku kluczowych czynników. Najbardziej krytyczne godziny pod względem cen przypadały na szczyt wieczorny (16:00–19:00), gdzie ceny przekraczały 2000,00 zł/MWh ma Rynku Dnia Następnego TGE.
Dlaczego ogłoszono okresy przywołania?
- Niekorzystne warunki pogodowe: w listopadzie dni są krótkie, a zachmurzenie ogranicza produkcję energii z instalacji fotowoltaicznych. Dodatkowo brak silnego wiatru znacząco zmniejszył generację energii z turbin wiatrowych. Te dwa czynniki sprawiły, że odnawialne źródła energii w tym czasie nie mogły zaspokoić rosnącego zapotrzebowania na prąd.
- Wzrost zapotrzebowania na energię: spadek temperatury w całej Polsce spowodował większe zużycie energii elektrycznej, co jest typowe w okresie jesienno-zimowym, gdy więcej energii elektrycznej wykorzystuje się do ogrzewania i oświetlenia.
- Planowe odstawienia kluczowych jednostek wytwórczych: w tym samym czasie kilka dużych elektrowni było wyłączonych z pracy z powodu planowanych napraw i konserwacji. Dotyczyło to między innymi bloku o mocy 910 MW w Elektrowni Jaworzno, bloku o mocy 496 MW w Elektrowni Turów oraz największego w Polsce bloku B11 o mocy 1075 MW w Elektrowni Kozienice. Te wyłączenia znacząco ograniczyły dostępność energii w systemie.
Co to oznacza dla odbiorców energii?
Okresy przywołania są mechanizmem, który wymaga od jednostek na rynku mocy gotowości do zwiększenia produkcji energii lub zmniejszenia jej zużycia przez niektórych dużych odbiorców (np. fabryki czy przedsiębiorstwa). Dzięki temu operatorzy mogą uniknąć przeciążenia systemu i utrzymać stabilność dostaw energii. Dla gospodarstw domowych ogłoszenie okresów przywołania nie miało żadnego wpływu – energia była dostępna bez żadnych ograniczeń.
To wydarzenie uwydatnia wyzwania, przed którymi stoi polska energetyka. Po pierwsze, widać, jak ważna jest dywersyfikacja źródeł energii – w tym inwestycje w stabilne źródła, takie jak gaz, czy magazyny energii. Po drugie, rośnie potrzeba poprawy elastyczności systemu, aby lepiej reagować na zmiany pogodowe i planowe przerwy w pracy dużych elektrowni. Tego rodzaju działania, jak okresy przywołania, pomagają zapobiegać awariom w dostawach energii, ale są sygnałem, że Polska musi inwestować w nowe technologie i modernizację istniejących jednostek wytwórczych, aby w przyszłości uniknąć podobnych sytuacji.
Więcej informacji:
https://www.pse.pl/-/pse-oglosily-okresy-przywolania-na-rynku-mocy-na-srode-6-listopada-2024-r-